Τις μνήμες της εγκατάστασης των Ποντίων στα Σούρμενα στο σημερινό δήμο Ελληνικού Αργυρούπολης φέρνει στο φως το Ιστορικό Λεύκωμα με τίτλο "Ελληνικό: Ψυχή της πόλη μας είναι οι μνήμες της", που παρουσιάσθηκε την Πέμπτη 12 Απριλίου 2018 στο πλαίσιο των πενθήμερων εκδηλώσεων που διοργάνωσε η Ένωση Ποντίων Σουρμένων.
Στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου της Ένωσης Ποντίων Σουρμένων «ζωντάνεψε» η ιστορία του ποντιακού ελληνισμού, γεφυρώνοντας απρόσμενα την ιστορία των Ποντίων που χάνεται στα βάθη των αιώνων, με την σημερινή ζωή τους στο Ελληνικό.
Όπως ανέφερε ο πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Σουρμένων Γιώργος Σαραφίδης, το λεύκωμα αυτό που παρουσιάζεται για πρώτη φορά, είναι ένα σπάνιο αμάλγαμα από τα ακούσματα και την προσέγγιση ιστορικών επιστημονικών συγγραμμάτων και αρχείων, βιβλίων με αφηγήσεις αυτοπτών μαρτύρων των διωγμών, εφημερίδων της εποχής, περιοδικών, και φυσικά τις μνήμες των ανθρώπων που βίωσαν το Ελληνικό από τις πρώτες του μέρες.
Το Ελληνικό, όπως ανέφερε ο δήμαρχος Αργυρούπολης - Ελληνικού Γιάννης Κωνσταντάτος, δημιουργήθηκε τον 20ο αιώνα, αλλά η ιστορία των ανθρώπων του χάνεται στα βάθη των αιώνων. Μια πόλη απότοκος μιας μεγάλης Καταστροφής, αλλά και δημιούργημα μιας επικής Αναγέννησης.
Το Ελληνικό είναι μια ιστορία ολόκληρου του Ελληνισμού. Στον τόπο αυτόν ενώθηκαν τα κομμάτια της προσφυγικής και της γηγενούς Ελλάδας, για να ζήσουν, να εργαστούν, να ευτυχήσουν, να δημιουργήσουν πάνω στο ίδιο χώμα, κάτω από τον ίδιο ήλιο, δίπλα στην ίδια θάλασσα, ανάμεσα στους ίδιους αγέρηδες που χύνονται από τον Υμηττό και αυλακώνουν τον Σαρωνικό.
Σαν τη Γη που όταν την πυρπολούν οι φλόγες, και αφού κλείσει τις πληγές της, γίνεται και πιο εύφορη και πιο αποδοτική, έτσι και οι πρόσφυγες του Πόντου και της Μικράς Ασίας, αφού είδαν τις ψυχές τους να πυρπολούνται από τις φλόγες της Γενοκτονίας και της Καταστροφής, αφού αποδεκατισμένοι, απελπισμένοι και ρακένδυτοι επέστρεψαν στη μητέρα γη, βρήκαν τη δύναμη, το κουράγιο, το σωματικό και πνευματικό σθένος να ξαναχτίσουν από την αρχή μια καινούρια ζωή στα χώματα του Ελληνικού.
Ο Δήμος Ελληνικού - Αργυρούπολης, με την έκδοση αυτού του λευκώματος θέλει να τιμήσει τη μνήμη των πρώτων σκαπανέων του Ελληνικού, και όλων εκείνων που στο διάβα της ιστορίας έσμιξαν μαζί τους, και έκτισαν από τα θεμέλια μια καινούρια πόλη. Καθώς όμως συμπληρώνονται 100 χρόνια από το 1919, από τη δραματική εκείνη χρονιά που καθιερώθηκε ως ορόσημο της συγκλονιστικής Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, δεν θα μπορούσε να μη συμπεριλάβει στο λεύκωμα και ορισμένα σημαντικά ιστορικά στοιχεία της πορείας του Ποντιακού Ελληνισμού και του αιματοβαμμένου ξεριζωμού του από τις προγονικές του εστίες, αποτίοντας φόρο τιμής στους 353.000 νεκρούς της Γενοκτονίας.
Το περιεχόμενο του Λευκώματος επιμελήθηκε χρησιμοποιώντας κάθε διαθέσιμη πηγή πληροφοριών, ο δημοσιογράφος Χάρης Πασβαντίδης, ο οποίος και το παρουσίασε μαζί με τον ιδιαίτερα γλαφυρό Λάζο Τερζά.
Μια διαφορετική προσέγγιση έδωσε με τη φωνή του και με το δοξάρι της λύρας του, ο Γιάννης Κουρτίδης.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο υπουργός Ναυτιλίας Παναγιώτης Κουρουμπλής, ο δήμαρχος Φαλήρου Διον. Χατζηδάκης, ο δήμαρχος Περιστερίου Ανδρέας Παχατουρίδης, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ποντιακών Σωματείων Νότιας Ελλάδας και Νήσων της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδας Γιώργος Βαρυθυμιάδης, ο πρώην πρόεδρος της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ποντίων Ελλήνων (ΔΙΣΥΠΕ) Δημήτρης Τομπουλίδης, εκπρόσωποι της Εκκλησίας, πρόεδροι άλλων φορέων και Συλλόγων κ.ά.