Με ομιλίες με θέμα «Ιστορία και Μουσική της Πολύπαθης Πάφρας και των Μεταλλείων του Πόντου», έγινε το βράδυ της Κυριακής 6 Μαΐου 2018, και εισηγητές τους, τον Θωμά Αλεξιάδη, διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τον Κυριάκο Χατζηκυριακίδη, επίκουρο καθηγητή της Έδρας Ποντιακών Σπουδών, της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της πολυθεματικής έκθεσης του Κωνσταντίνου Φωτιάδη, «Πόντος. Δικαίωμα και υποχρέωση στη μνήμη», στο περίπτερο 2 (1ος όροφος), της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης.
Στην ομιλία του μεταξύ άλλων ο Θωμάς Αλεξιάδης, επισήμανε πως ο 17ος αιώνας είναι ο κατεξοχήν αιώνας των σφοδρών διωγμών του ελληνικού στοιχείου σε ολόκληρο τον Πόντο. Λεηλατήθηκαν, πυρπολήθηκαν και καταστράφηκαν οικιστικά όλα τα χωριά της Πάφρας, για να μη μείνουν ίχνη των εγκλημάτων τους, αλλά και ίχνη του ελληνικού πολιτισμού στην περιοχή. Τα μεγάλα θύματα της εθνικής εκκαθάρισης των Ελλήνων της Πάφρας ήταν οι γυναίκες και τα παιδιά. Τα παιδιά σφαγιάζονταν κατά τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του στρατού και των τσετών στα χωριά, τα οποία πυρπολούνταν αμέσως από τους εισβολείς.
Οι δολοφονίες των μικρών παιδιών, αλλά και η μεταφορά τους σε μουσουλμανικές οικογένειες ήταν προμελετημένο και οργανωμένο έγκλημα. Η γενοκτονία των Ελλήνων της Πάφρας παραμένει μέχρι σήμερα ύβρις και στίγμα για τον ανθρώπινο πολιτισμό και αποτελεί έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Η ιστορική μα μνήμη οφείλει να διαφυλαχθεί αλώβητη, ως κόρη οφθαλμού, γιατί ό,τι γράφεται με αίμα δε λησμονείται.
Ο Κυριάκος Χατζηκυριακίδης στην ομιλία του μεταξύ άλλων αναφερόμενος στα μεταλλεία των Ελλήνων του Πόντου, τόνισε πως κάθε μεταλλουργικός οικισμός αποτέλεσε «όαση» ελληνικού πολιτισμού και ορθοδοξίας στα βάθη της Μικράς Ασίας, ανάμεσα σε αμιγείς μουσουλμανικές περιοχές. Το δυναμικό και υγιές αυτό κύτταρο του ελληνικού στοιχείου της Μικράς Ασίας σωστά αποκλήθηκε για την εθνική προσφορά του «κιβωτός» σημαντικού τμήματος του ελληνισμού του Πόντου και εν γένει του μικρασιατικού ελληνισμού.
Συμμετείχε ακόμη και στον ένοπλο αγώνα των Ποντίων (αντάρτικές ομάδες στην περιοχή Άκ νταγ μαντέν, Κιουμούς μαντέν με ονομαστούς οπλαρχηγούς, λ.χ. Κωνσταντίνο Καραχισσαρίδη, Χαρ. Κοντοβαχιονίδη και Ευάγ. Ιωαννίδη) ενάντια στα σχέδια των Τούρκων για αφανισμό του ποντιακού ελληνισμού στην περίοδο 1914 – 1922.
Ακολούθησε μουσική περιήγηση από το μουσικό εργαστήρι του συλλόγου Ποντίων Σταυρούπολης «Ακρίτες του Πόντου», που διευθύνει ο Γιώργος Πουλαντσακλής, όπου οι θεατές απόλαυσαν μουσικές από τις περιοχές των ποντιακών μεταλλείων της Μικράς Ασίας και της Πάφρας.
Στο ξεχωριστό μουσικό ιδίωμα των περιοχών αυτών, συμμετείχαν οι καλλιτέχνες: Λαούτο: Χάρης Πορφυρίδης. Ούτι: Μίλτος Σπυριδόπουλος. Ταμπουράς: Χρήστος Τρέβλας. Βιολί: Βασιλική Αστρινείδου. Βιολί: Γεράσιμος Νίνος. Τσέλο: Κώστας Ιατρούδης. Κρουστά: Γεώργιος Ψωμιάδης, Γιάννης Κουτσάκης, Θάνος Κουζουκάκης. Βιολί, Κεμανέ, Λύρα: Γεώργιος Πουλαντσακλής. Τραγούδι: Μελίνα Χατζηκαμάνου. Εκκλησιαστικές μελωδίες: Πατήρ Πολύκαρπος Κοντοζίδης.
Μέλη του χορευτικού του συλλόγου Ποντίων Σταυρούπολης «Ακρίτες του Πόντου», παρουσίασαν ποντιακούς χορούς, αποσπώντας το θερμό χειροκρότημα των θεατών.
