Η φετινή 18η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (ΔΕΒΘ) θα πραγματοποιηθεί υβριδικά με παράλληλη συνύπαρξη φυσικού και διαδικτυακού προγράμματος, την οποία διοργανώνει το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, σε συνεργασία με φορείς.
Η πόλη της Θεσσαλονίκης ενώνει μαζί μας τις δυνάμεις της για να υποδεχθεί τη 18η ΔΕΒΘ και να προσελκύσει το κοινό στις εγκαταστάσεις της HELEXPO.
Σ’αυτό το πλαίσιο, οι διοργανωτές ανανέωσαν τις παλαιές συνέργειες και προχωρήσαμε σε νέες με τους ακόλουθους φορείς: Περιφέρεια Κεντρική Μακεδονίας. Helexpo ΔΕΘ. Δήμος Θεσσαλονίκης. Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος.
Η διεύρυνση του διεθνούς χαρακτήρα της 18ης ΔΕΒΘ είναι βασικός μας στόχος μας. Σε μια χρονιά δύσκολη, με συνθήκες υγειονομικού περιορισμού, φιλοξενούμε: 15 χώρες, πάνω από 450 συγγραφείς, εικονογράφοι, μεταφραστές, ομιλητές και 236 εκθέτες.
Η Γερμανόφωνη λογοτεχνία έχει την τιμητική της: Η Έκθεση θα προσφέρει στο κοινό ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων τόσο για τους εκπροσώπους του κλάδου του βιβλίου με επαγγελματικές εκδηλώσεις,όσο και για τους λάτρεις της λογοτεχνίας που συνδιοργανώνουν: η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης, το Goethe - Institut και το πρόγραμμα Litrix.de σε συνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού.
Από τη Γεωργία, στο πλαίσιο της Τυφλίδας, Παγκόσμιας Πρωτεύουσας Βιβλίου 2021, γίνεται υποδοχή σε μια δυναμική αποστολή που περιλαμβάνει συγγραφείς και εκπροσώπους φορέων πολιτισμού.
Η παρουσία σημαντικών εκπροσώπων της παγκόσμιας αγοράς του βιβλίου αλλά καιφορέων, εκδοτών και λογοτεχνικών πρακτόρων από χώρες όπως η Ρουμανία, η Αλβανία, η Γαλλία, η Βραζιλία και η Τουρκία αποδεικνύουν το δυναμικό άνοιγμα εξωστρέφειας που επιτυγχάνει η ΔΕΒΘ και τη διεθνή διάστασή της.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Οι διοργανωτές υποδέχονται το κοινό με πάνω από: 250 ζωντανές εκδηλώσεις, 25 και πλέον εκδηλώσεις στο διαδικτυακό πρόγραμμα, σε 4 μέρες, σε 8 αίθουσες εκδηλώσεων και υπάρχουν 2 αίθουσες της Παιδικής Γωνιάς.
Συγκεκριμένα:
Σημαντική θέση καταλαμβάνουν φέτος οι εκδηλώσεις που αναπτύσσονται στις ακόλουθες θεματικές ενότητες: Διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, Πολιτική: Ελευθερία και Ευθύνη, Νέες Τεχνολογίες του Βιβλίου, Ποιος Χρειάζεται Σήμερα Τις Κλασικές Σπουδές.
Στην 18η ΔΕΒΘ φιλοξενούνται, επίσης, νέοι Έλληνες εικαστικοί και πρωτοποριακά artprojects ενώ θα υπάρχει αφιέρωμα στον Φιόντορ Ντοστογιέφσκι μέσα από ένα μοναδικό project, το Artists’Books.
Τα κυριότερα σημεία των εκδηλώσεων της 18ης ΔΕΒΘ
Επετειακό έτος
Πέρα από τις επιμέρους εκδηλώσεις των εκδοτών, το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού παρουσιάζει 5 δικές του για το 1821,με προεξάρχουσα την παρουσίαση του συλλογικού τόμου που εξέδωσε το ΕΙΠ για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.
Κλασικές σπουδές
Μια σειρά από συζητήσεις, παρουσιάσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής, συνεντεύξεις με κορυφαίους διεθνώς κλασικιστές αποτελούν μέρος της ενότητας Κλασικές Σπουδές που έρχεται να τονίσει τη χρησιμότητα αυτών των «σπουδαίων άχρηστων», κατά τον Νούτσιο Όρντινε, σπουδών, οι οποίες προάγουν αξίες απολύτως επίκαιρες και ουσιαστικές για την υπαρξιακή μας συνθήκη. Στις εκδηλώσεις που διοργανώνει το ΕΙΠ έρχονται να προστεθούν και εκείνες του εκδοτικού κόσμου.
Πολιτικές συζητήσεις
Το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού έχει ετοιμάσει δυο στρογγυλά τραπέζια με πανεπιστημιακούς που αφορούν επίκαιρα και σημαντικά ζητήματα της πολιτικής ατζέντας τον τελευταίο καιρό: το ένα διαπραγματεύεται τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την πόλωση και την ποιότητα του δημόσιου λόγου και εντέλει της δημοκρατίας. Το δεύτερο αναφέρεται στην έμφυλη βία, τις ανισότητες και την ορατότητα αυτών των προβλημάτων στην εποχή του #metoo. Σε αυτά έρχονται να προστεθούν ανάλογες συζητήσεις που προτείνει ο εκδοτικός κόσμος και πλαισιώνονται από ίδιας θεματικής έκθεση βιβλίων.
Λογοτεχνία της Θεσσαλονίκης
Εκτός από την αυτονόητη παρουσία των λογοτεχνών της Θεσσαλονίκης στις εκδηλώσεις την Έκθεσης, το ΕΙΠ τιμά δύο σημαντικές μορφές της πόλης: τον ποιητή Ανέστη Ευαγγέλου (1937 - 1994) και την πρώτη Ελληνίδα υπερρεαλίστρια Μάτση Χατζηλαζάρου (1914 - 1987). Επιπλέον, διοργανώνει μία συζήτηση για τη Λογοτεχνία της Θεσσαλονίκης σε σχέση με την πόλη, που συντονίζει ο καθηγητής Δημήτρης Κόκορης.
Φεστιβάλ Μετάφρασης
Για μία ακόμα χρονιά διοργανώνεται το Φεστιβάλ Μετάφρασης και το ΕΙΠ, σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Μεταφρασεολογίας, την Πανελλήνια Ένωση Μεταφραστών, την Πανελλήνια Ένωση Επαγγελματιών Μεταφραστών Πτυχιούχων Ιονίου Πανεπιστημίου και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης παρουσιάζει ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων, με στρογγυλά τραπέζια, παρουσιάσεις και χρήσιμα εργαλεία για τους επαγγελματίες της μετάφρασης όπως και θεωρητικές συζητήσεις πάνω σε ειδικά ζητήματα.
Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών
Έντεκα πρωτοεμφανιζόμενοι συγγραφείς, με μικρό ή και ανέκδοτο ακόμα έργο που -με τις εκδόσεις και τις δημοσιεύσεις τους- έχουν προκαλέσει προσδοκίες για τη μελλοντική λογοτεχνική τους πορεία παρουσιάζονται στη φετινή Έκθεση. Διαβάζουν κείμενα τους με μεγαλύτερούς τους λογοτέχνες της Εταιρείας Συγγραφέων στο καφέ του Αρχαιολογικού Μουσείου, πληροφορούνται για ευκαιρίες στον ευρωπαϊκό χώρο και συναντιούνται με τους Γιώργο Σκαμπαρδώνη και Ισίδωρο Ζουργό για να μαθητεύσουν στη δική τους εμπειρία.
Παιδική Γωνιά: Εκδηλώσεις για Παιδιά και Εφήβους
Εκδηλώσεις ανοιχτές στο κοινό: Παρουσιάσεις βιβλίων, διαδραστικά και μουσικά εργαστήρια, κουκλοθέατρο, αφηγηματικοί περίπατοι και πολλά άλλα περιμένουν τους μικρούς φίλους του βιβλίου.
Εκδηλώσεις για οργανωμένες ομάδες μαθητών.
Πες μου μια ιστορία
Απρόβλεπτα ζευγάρια από τον χώρο των γραμμάτων, της επιστήμης και των τεχνών προσκαλούνται για να πουν προσωπικές ιστορίες στο κοινό σε μια ιδιότυπη μορφή συνέντευξης: τους προτείνεται μια λέξη, που δεν τη γνωρίζουν εκ των προτέρων, και πρέπει πάνω σε αυτήν να χτίσουν μια ιστορία μέσα σε συγκεκριμένο χρόνο (4 λεπτά).
Παράλληλο διαδικτυακό πρόγραμμα
Φέτος οι διοργανωτές εκμεταλλεύονται την περσινή τεχνογνωσία και με σκοπό να διατηρήσουν το δυναμικό κοινό των 18 - 35, ετοιμάζοντας ένα πολύ δυνατό διαδικτυακό πρόγραμμα που περιλαμβάνει συζητήσεις με κορυφαίους κλασικιστές της Οξφόρδης και του Κέμπριτζ, στρογγυλά τραπέζια για τη σύγχρονη πεζογραφία, το αστυνομικό μυθιστόρημα, την ποίηση, το αρχαίο δράμα, τη σχέση κινηματογράφου και λογοτεχνίας, την ηθική και την πράξη της μετάφρασης, την επέτειο Ντοστογιέφσκι, τις νεοελληνικές σπουδές στο εξωτερικό, τα πενήντα χρόνια της σεφερικής Στροφής κ.ά.
Το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, ως επίσημος εθνικός φορέας του βιβλίου σε αγαστή συνεργασία με του Έλληνες εκδότες, επενδύει πλέον με στοχευμένο και συστηματικό προγραμματισμό στη διεθνή δικτύωση και τη δημιουργία αλληλεπίδρασης της ελληνικής αγοράς βιβλίου με άλλες χώρες και καλωσορίζει τους διεθνείς συνεργάτες της ΔΕΒΘ, στη Θεσσαλονίκη.
Συνέντευξη Τύπου
Στη συνέντευξη τύπου που δόθηκε την Τρίτη 23 Νοεμβρίου 2021, ο Πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, Νίκος Κούκης, επισήμανε μεταξύ άλλων: «Ενώνουμε τις δυνάμεις μας με την πόλη και η πόλη τις δυνάμεις της μαζί μας, για να επιστρέψει φέτος και δια ζώσης η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου στον φυσικό χώρο της, τη Θεσσαλονίκη. Η Θεσσαλονίκη είναι από την Πέμπτη η διεθνής πρωτεύουσα του βιβλίου και πάλι. Πρώτη μας προτεραιότητα ήταν να φέρουμε ξανά την έκθεση στην πόλη της. Οι βιβλιόφιλοι θέλουμε να είναι και πιστεύουμε ότι θα είναι δίπλα μας. Η ΔΕΒΘ δεν είναι μόνο ένα εμπορικό, αλλά και ένα μείζον πολιτιστικό γεγονός, που βάσει του προγράμματος δεν θα ‘περιχαρακωθεί’ μόνο στο χώρο της ΔΕΘ, αλλά θα επεκταθεί σε όλη την πόλη, με παράλληλες εκδηλώσεις».
Ο Υφυπουργός Μακεδονίας – Θράκης, Σταύρος Καλαφάτης, τόνισε: «Υποδεχόμαστε με αισιοδοξία το μεγαλύτερο πολιτιστικό γεγονός για το Βιβλίο στη Βόρεια Ελλάδα, την 18η διοργάνωση της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης. Μια μεγάλη γιορτή πολιτισμού για την πόλη μας, τους συγγραφείς, τους λογοτέχνες και τους επαγγελματίες του βιβλίου.
Μια κορυφαία διεθνής διοργάνωση που συμβάλλει στην εξωστρέφεια της Θεσσαλονίκης και την εισάγει με αξιώσεις στο χάρτη των διεθνών πολιτιστικών γεγονότων και διοργανώσεων. Συμβάλλει στην κοινή προσπάθεια να πάμε ακόμα πιο ψηλά. Είναι αλήθεια ότι τέτοιες διοργανώσεις τις έχει ανάγκη η Θεσσαλονίκη, η Μακεδονία και η Θράκη. Τις έχει ανάγκη η Πατρίδα μας. Είναι δεδομένη λοιπόν η στήριξή μας.
Οι σημαντικός αυτός πολιτιστικός θεσμός υποδέχεται το βιβλιόφιλο και φιλότεχνο κοινό της πόλης, με ασφάλεια, τηρώντας όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα για την προστασία της δημόσιας υγείας και στέλνοντας το μήνυμα ότι το μοναδικό όπλο που έχουμε απέναντι στην πανδημία είναι ο εμβολιασμός. Και είναι ο μόνος δρόμος για να μπορούμε να χαιρόμαστε και να συμμετέχουμε ενεργά στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης μας.
Η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης επιστρέφει στο σπίτι της. Επιστρέφει αποδεικνύοντας ότι το Βιβλίο, η Τέχνη και ο Πολιτισμός άντεξαν στις πρωτόγνωρες καταστάσεις που ζήσαμε και στις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της τεχνολογίας και κρατώντας ζωντανή τη σχέση τους με το κοινό. Εμπνέεται ταυτόχρονα από το γεγονός της συμπλήρωσης 200 ετών από την Εθνεγερσία φιλοξενώντας ανάλογες θεματικές εκθέσεις.
Επιστρέφει με τη συμμετοχή 240 εκδοτών και 300 εκδηλώσεων της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης σε διάφορα τοπόσημα της πόλης, για να μας γνωρίσει πτυχές της γερμανόφωνης λογοτεχνίας που έχει την τιμητική της. Η έκθεση επιστρέφει για ν΄αναδείξει τη διαχρονική αξία και τη δύναμη της Θεσσαλονίκης ως σταυροδρόμι ιδεών, εθνών και πολιτισμών.
Επιστρέφει σε μια Θεσσαλονίκη που μέρα με τη μέρα αλλάζει πρόσωπο. Φιλοδοξούμε -και είναι απόφαση του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη και της Κυβέρνησης συνολικά- να επανατοποθετήσουμε τη Μακεδονία και τη Θράκη στο χάρτη της ευρύτερης περιοχής μας. Να κάνουμε τη Θεσσαλονίκη κόμβο διαπεριφερειακής και διεθνούς συνεργασίας, επίκεντρο Παιδείας, Καλών Τεχνών και Πολιτισμού. Θέλουμε η ανάπτυξη στα χρόνια που έρχονται να έχει ως θεμέλιο την Παιδεία, τις Τέχνες και τον Πολιτισμό. Συγχαρητήρια στη Διοίκηση και σε όλους όσοι συνέβαλαν στην διοργάνωση, το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού και τη ΔΕΘ - Helexpo. Κάθε επιτυχία σε όλους όσοι συμμετέχουν».
Ο Υφυπουργός Σύγχρονου Πολιτισμού, Νικόλας Γιατρομανωλάκης, υπογράμμισε μεταξύ άλλων: «Πετύχαμε η ΔΕΒΘ να μην είναι μια κλειστή έκθεση, αλλά να διατρέχει την πόλη με πολλές εκδηλώσεις σε όλη τη Θεσσαλονίκη. Συμμετέχουν όλοι οι εποπτευόμενοι φορείς του Υπουργείου Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη, αλλά και άλλων φορέων της περιοχής. Το βιβλίο άντεξε στην κρίση της πανδημίας. Ο κύκλος εργασιών στον κλάδο των εκδόσεων βιβλίων, σύμφωνα με τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου των ετών 2019, 2020 και 2021, αποδεικνύει ότι ήταν μεγαλύτερος φέτος συγκριτικά με το 2019. Εξαιρετικά σημαντικό είναι το μεταφραστικό κομμάτι. Τις εκθέσεις βιβλίων τις χρειαζόμαστε και για το κοινό και για τους επαγγελματίες. Πιστεύουμε στο ρόλο του βιβλίου ως φορέα εξωστρέφειας της χώρας. Οι επόμενες τρεις Διεθνείς Εκθέσεις Βιβλίου της Θεσσαλονίκης εντάχθηκαν στο πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης. Θα αναπτύξουμε επίσης εργαλεία βελτίωσης των δεξιοτήτων του κλάδου του βιβλίου συνολικά, ενώ ο ρόλος του ΕΙΠ είναι ενισχυμένος».
Η Αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου, τόνισε ότι «το βιβλίο δεν θα χαθεί ποτέ. Το θαύμα μας είναι η γλώσσα μας, η ελληνική γλώσσα, την οποία πρέπει να περιφρουρήσουμε ως κόρη οφθαλμού. Το βιβλίο πάνω από όλα είναι θεματοφύλακας της γλώσσας. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στηρίζει σταθερά αξιοποιώντας τους ευρωπαϊκούς πόρους της όχι μόνο τη ΔΕΒΘ, αλλά και όλους τους σημαντικούς πολιτιστικούς θεσμούς της περιοχής».
Η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Τουρισμού του Δήμου Θεσσαλονίκης, Μαρία Καραγιάννη, δήλωσε ότι «η ΔΕΒΘ είναι ένα από τα μεγαλύτερα πολιτιστικά δρώμενα. Έχει χαρακτήρα μιας ανοιχτής γιορτής για όλη την πόλη. Ο δήμος υποστηρίζει τη ΔΕΒΘ και συμμετέχει ενεργά με την Κεντρική Βιβλιοθήκη του και τη Συμφωνική του Ορχήστρα. Κλειδί για τον πολιτισμό άλλωστε είναι οι συνεργασίες».
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΘ - Helexpo, Κυριάκος Ποζρικίδης, τόνισε ότι «η ΔΕΒΘ άντεξε 18 χρόνια και θα αντέξει για πολλά περισσότερα. Είμαστε στρατηγικοί συνεργάτες της και πιστεύουμε ότι η συνεργασία μας θα αποδώσει καρπούς. Είμαστε χαρούμενοι που η γερμανόφωνη λογοτεχνία είναι τιμώμενη στη ΔΕΒΘ, διότι παίρνουμε έτσι μια μικρή εκδίκηση από την πανδημία που δεν μας επέτρεψε πέρσι να τιμήσουμε ως χώρα τη Γερμανία στη ΔΕΘ. Το αφιέρωμα της ΔΕΒΘ στα 200 χρόνια από την Επανάσταση δίνει συνέχεια στις αντίστοιχες εκδηλώσεις της ΔΕΘ. Θα είμαστε αυστηροί στην τήρηση των μέτρων προστασίας από την πανδημία. Θεωρώ ότι η 18η ΔΕΒΘ θα έχει μεγάλη επιτυχία γιατί η πανδημία έκανε πολλούς πολίτες να αναθεωρήσουν τη σχέση τους με το βιβλίο».
Η Γενική Πρόξενος της Γερμανίας στη Θεσσαλονίκη, Σίβυλλα Μπέντικ, υπογράμμισε ότι «για τη Γερμανία είναι εξαιρετικά σημαντική η 18η ΔΕΒΘ, καθώς αποτελεί μεγάλη τιμή να είναι η γερμανόφωνη λογοτεχνία η τιμώμενη της φετινής έκθεσης. Τα βιβλία είναι η ζωή μου από τα παιδικά χρόνια. Τα βιβλία, οι λέξεις, η γλώσσα είναι μαγεία».