ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟυ Ε. ΠΑΥΛΙΔΗ
Εκδόσεις: ινφογνώμων
Ένα χρήσιμο βιβλίο, 196 σελίδων, μας προσφέρει ο δικηγόρος από το Κιλκίς Θεόδωρος Ε. Παυλίδης, με τίτλο: «ΑΝΤΑΛΛΑΞΙΜΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ. ΤΥΧΗ ΑΝΤΑΛΛΑΞΙΜΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ». Ο συγγραφέας, μέσα από τις σελίδες του εξετάζει τις διακρατικές συμβάσεις ανταλλαγής πληθυσμών, η αποκατάσταση των Ανταλλαξίμων στην Ελλάδα, η κυριότητα επί των Ανταλλαξίμων μουσουλμανικών κτημάτων, οι Ανταλάξιμοι πρόσφυγες στην Ελλάδα και την Τουρκία, παράνομη και άκυρη η Σύμβαση υποχρεωτικής Ανταλλαγής των Ελληνοτουρκικών πληθυσμών της Λωζάννης της 30.1.1923 και θέτει το ερώτημα, εάν οι Ανταλλάξιμοι πρόσφυγες θεωρούνται πρόσφυγες.
Ο Θεόδωρος Παυλίδης, αναφέρει πως δύο πράξεις του ελληνικού κράτους σφράγισαν την τύχη 1.500.000 Ελλήνων που ζούσαν στα εδάφη της Οσμανικής Αυτοκρατορίας και εν συνεχεία της Τουρκικής Δημοκρατίας. Η μία είναι η Σύμβαση Ανταλλαγής των Ελληνο – Τουρκικών πληθυσμών, που υπεγράφη στη Λωζάννη στις 30 Ιανουαρίου 1923, και η άλλη, το Ελληνο – Τουρκικό Οικονομικό Σύμφωνο της Άγκυρας της 10ης Ιουνίου 1930. Με την πρώτη Σύμβαση έχασαν οριστικά οι Έλληνες της Μικράς Ασίας τις αγαπημένες τους Πατρίδες. Διατήρησαν όμως κάποιες ελπίδες για την περιουσιακή τους αποκατάσταση. Ωστόσο, δυστυχώς, ακολούθησε η δεύτερη Συμφωνία, με την οποία σφραγίστηκε όχι μόνο η οριστική απώλεια των πατρίδων, αλλά η οριστική απώλεια και των περιουσιών τους.
Ο συγγραφέας στο βιβλίο αναφέρει εν συντομία την έννοια του όρου «πρόσφυγας», στην υποχρεωτικότητα της συγκεκριμένης Σύμβασης, σε προηγούμενες σχετικές συμβάσεις, στη νομιμότητα της Σύμβασης κατά το διεθνές δίκαιο, στους Καυκασίους πρόσφυγες, στο ρόλο του Ελευθερίου Βενιζέλου, στην αντιμετώπιση των προσφύγων εκ μέρους των εκάστοτε κυβερνήσεων, στο ρόλο της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων, κ.λπ.
Στο μέρος του βιβλίου, μελετάται η περίπτωσης ύπαρξης νομικής οδού για τη διεκδίκηση μιας τεράστιας ακίνητης περιουσίας, την οποία παρά το γράμμα της Σύμβασης και τη διεθνή νομιμότητα εξακολουθεί να διαχειρίζεται το ελληνικό κράτος, αναγνωρίζοντας εμμέσως την κυριότητα επ’ αυτών των Ανταλλαξίμων προσφύγων.
Όπως υποστηρίζει ο συγγραφέας, «οι Ανταλλάξιμοι πληθυσμοί, είναι προσφυγικοί πληθυσμοί. Κι ενώ στην Τουρκία αντιμετωπίζονται ως τέτοιοι, ενώ εκεί η ιστορία των Ανταλλαξίμων προσφύγων αντιμετωπίζεται με δέος και μεγάλο σεβασμό (ο θάνατος ενός Ανταλλάξιμου γέροντα γίνεται θέμα για τα μέλη του τοπικού συλλόγου και την κοινωνία) εδώ στην Ελλάδα αποδίδεται μεγαλύτερη σημασία στην εθνοτική καταγωγή του Ανταλλαξίμου και όχι στη γενικότερη ιδιότητα του ως πρόσφυγα. Γι’ αυτό έχουμε εκατοντάδες Σωματεία Ποντίων, Θρακών, Καππαδοκών, Ιώνων, Μικρασιατών κ.λπ. και δεν παρατηρούμε ούτε ένα σωματείο να αυτοαποκαλείται στο τίτλο του προσφυγικό».
Η παρουσίαση του βιβλίου δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΕύΞΕΙΝΟΣ ΠΟΝΤΟΣ, στο τεύχος 250, Μάιος 2018.
